Petrol, Gaz, Rüzgar… Bunlar Allah Vergisi

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, COP29 zirvesinde ülkesinin fosil yakıtlara dayalı ekonomisine yönelik eleştirilere dikkat çekici bir açıklama ile yanıt verdi. Azerbaycan fosil yakıt ekonomisi hakkında tartışmalar dönerken, Aliyev, “petrol, gaz, rüzgar, güneş ışığı, altın, gümüş, bakır… tüm bunlar doğal kaynaklardır ve ülkeler bunlara sahip oldukları için suçlanmamalıdır,” dedi. Aliyev Azerbaycan’ın bu kaynakları yalnızca kendi ülkesinin kullanmadığını, ekonomisini desteklemek amacıyla ihraç da ettiğini belirtti.

Azerbaycan’ın ekonomisi, büyük ölçüde fosil yakıt gelirlerine dayanıyor. Ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) %40’ı ve ihracat gelirlerinin %90’ı petrol ve doğalgazdan sağlanıyor. Ancak bu durum, uluslararası arenada çevresel sürdürülebilirlik açısından eleştiri alıyor. Fossil Fuel Treaty girişimi gibi kuruluşlar, bu tür kaynakların kullanımını, küresel ısınmanın temel itici gücü olarak değerlendiriyor ve “bu doğal kaynakların bir ‘tanrının armağanı’ değil, çevreyi hızla tahrip eden bir sorun kaynağı olduğunu” ifade ediyor.

Bununla birlikte, Aliyev COP29 konuşmasında, iklim değişikliğinin Azerbaycan üzerindeki ciddi etkilerine de dikkat çekti. Hazar Denizi’nin küçülmesi, nehir seviyelerinin düşmesi ve artan aşırı hava olaylarını örnek göstererek, “Nehirlerimizdeki su seviyesi ve dağlarımızdaki kar miktarı azalıyor. Seller ve daha önce görmediğimiz sağanak yağışlar artık günümüzün gerçekliği haline geldi,” ifadelerini kullandı.

Uluslararası uzmanlara göre, fosil yakıtlara bağımlılık yalnızca Azerbaycan gibi ekonomileri değil, aynı zamanda küresel sıcaklık artışını 1.5°C ile sınırlama hedefini de tehdit ediyor. BBC’nin bir analizinde, Paris Anlaşması hedeflerinin mevcut emisyon politikaları ile imkânsız hale geleceği ve özellikle fosil yakıtlara bağımlı ekonomilerin bu sorunu çözmekte zorlanacağı vurgulanıyor.

COP29’da, Aliyev’in yaptığı konuşma, bir yandan Azerbaycan’ın ekonomik gerekliliklerini savunurken diğer yandan iklim krizinin yerel etkilerini kabul etmesi açısından dikkat çekiciydi. Bu, kaynakların verimli ve sürdürülebilir şekilde kullanımı konusunda global bir tartışmayı yeniden ateşledi.

Kaynakça

1. Fossil Fuel Treaty: Gift of Gods – Fosil yakıtların doğal kaynak olarak ekonomik katkıları.
2. BBC News: Aliyev defends Azerbaijan’s fossil fuel economy at COP29 – Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in COP29 konuşması ve iklim değişikliğiyle ilgili vurguları.
3. Görsel: Bakü’nün simge yapılarından olan Flame Towers önünde petrol kuyusu pompası, kaynak: https://bakutravelpackages.com/